Twenty-to-be và Mấy chuyện về não

Sáng thứ Bẩy, tôi dùng một ít bánh mì và nhâm nhi cà phê nóng trong cốc thủy tinh cổ cao. Chiếc cốc trông có vẻ hợp hơn nếu dành để nốc bia tươi hay nước quả trong ngăn mát, nhưng bù lại, cà phê tôi tự pha không đến nỗi tồi. Nina Simone đang say sưa với "Ne Me Quite Pas", thứ âm nhạc mê hoặc của người đàn bà da màu khẽ khàng trong đôi earphones nhỏ, từng nốt Jazz thấm vị đắng trên những ngụm cà phê nhấp môi loãng tan vào một bình minh cuối tuần mang hơi lạnh từ bản tin dự báo thời tiết phát hàng ngày trên radio. Bữa điểm tâm làm tôi cảm giác như chính mình là điểm nhấn của một tác phẩm biểu diễn sắp đặt trong bảo tàng mỹ thuật mà chủ đề chẳng có gì to tát ngoài chút bình yên bé nhỏ trước ngày tôi 2O.

Hôm trước, mẹ gọi nhắn tôi về nhà vào ngày sinh nhật, nhưng tôi bảo đang thi, bận học, không thể. Vào lúc tôi nhận ra, khi thời gian bỏ chạy mang theo nỗi hờ hững giữa một đời sống nhạt thếch thì sinh nhật chưa bao giờ là một điều đặc biệt kể từ khi tôi sống nốt tuổi dậy thì. Thật ngu xuẩn khi hai mươi, tôi chưa sẵn sàng vì mọi thứ lạ lắm, giống như có ai cứ đẩy mình sau lưng*. Một người ngót đôi mươi mà vẫn cầm chặt một bí mật mang theo từ thủa nhỏ, khổ sở gồng mình sống hết đoạn đời vỏn vẹn 19 năm đầu tiên đằng sau những lớp mặt nạ tinh xảo đến bất ngờ thì không thể hào hứng nữa rồi.

Tôi đã nói dối mẹ, thực ra tôi thường xuyên rơi vào những cơn buồn ngủ khủng khiếp không thể chế ngự nỗi, một giờ đồng hồ quý giá vào mỗi tối vốn dành cho việc đọc tiếp những cuốn sách bỏ dở thì nay tôi sẽ đi ngủ sớm, và trên giảng đường vào ngày hôm sau, bạn sẽ bắt gặp tôi vật vã ở dãy ghế phía cuối lớp như một con sâu ngủ bị tiêm thuốc mê. Kỳ thực, cuộc sống dạo này như kiểu một giấc mơ khó nắm bắt, tôi là kẻ mộng du đi thăng bằng rất tệ trong một giấc mơ khó nắm bắt. Ngày hai buổi, tôi lên lớp đều đặn nhưng không ý thức được thời gian đã dẫn dụ mình qua những bối cảnh nào, não tôi có thể đã bị ai đó dùng một chiếc túi nylon trong suốt bọc lại đến ngạt ngụa mùi cacbon tái chế, rồi hắn thản nhiên xách bọc máu ấy đi lòng vòng quanh công viên mà khoe hết người này đến người kia: "Ê nhìn này, não thằng Thanh, đáng thương chưa", bạn hình dung được chứ, một người vẫn thở nhưng hộp sọ anh ta rỗng toếch. Giữa những giờ tiếng Tây Ban Nha, tôi không buồn chú tâm đến những điều bà giáo người Panamá thao thao bất tuyệt về con kênh đào nổi tiếng nhất vùng Trung Mỹ - niềm tự hào lớn lao nơi quê hương nhỏ bé của bà trên bản đồ hàng hải thế giới, thay vào đó tôi cắn nát một đầu chiếc bút chì nắm trong tay và nghĩ về những chuyện đâu đâu. Giả sử tôi biến mất khỏi đời sống này thật lặng lẽ nhưng đầy ẩn ý, như kiểu một ngày đẹp trời, tôi đi lặn mà thể xác này bỗng chốc loãng tan vào lòng biển mặn, não tôi rã nát thành hàng tỷ mảnh bé li ti chỉ bằng kích thước cơ thể của loài phù du lênh đênh khắp đại dương mênh mông. Liệu sau đó người ta có mở một cuộc điều tra đặc biệt để cuối cùng kết luận thật ngu ngốc rằng kẻ xấu số đã không may làm điểm tâm cho cá, liệu có thể không nếu linh hồn tôi vô tình dạt đến eo đất quyến rũ nhất vùng Mỹ châu, bám theo một mảnh xác tàu nào đó mà xuyên qua con kênh Panamá huyền thoại giữa một ngày mặt biển Thái Bình Dương bị phủ kín bởi trận mưa mùa hè không thể u buồn hơn. Tôi nhắm mắt, định bụng sẽ nghĩ thêm về loài sứa phát sáng ẩn cư dưới đáy cùng những độ sâu ghê ghớm đoạn chuông báo hết giờ reo lên gắt gỏng, bài giảng của bà giáo vừa kịp kết thúc giữa lưng chừng những mơ tưởng kì quái vật vờ trong não tôi.

Mọi chuyện chưa hẳn quá tệ nếu tôi không gặp chút vấn đề về trí nhớ, như kiểu người già mắc bệnh Alzheimo - câu chuyện khác về não. Một lần gần đây, tôi đã cố nghĩ xem mình đang sẽ đi đâu đoạn loay hoay hàng giờ trên xe bus vào một ngày thành phố tắt đường trầm trọng và điều hòa trên xe bị hỏng. Nếu đánh liều quay sang phía người đàn ông trung niên đang dán chặt hai mắt trên mặt tờ báo to đùng ngồi ngay bên cạnh và đặt vấn đề: "Thật ra, cháu muốn đi đâu vậy bác?", tôi tin cả thế giới sẽ vu khống mình là tên tâm thần bệnh hoạn ngay sau một và chỉ một ánh nhìn ái ngại. Không! Tôi đã chỉ hỏi ông ấy trạm tiếp theo xe dừng ở đâu và bình tĩnh chắp ghép các dữ kiện sẵn có trong suốt cuộc hành trình. Sau cùng, tôi may mắn vô sự. Những lần khác, tôi vò một ít tiền thừa chung với những mẩu giấy gói kẹo chewing-gum rồi vứt cả vào thùng rác công cộng đoạn bước ra từ một cửa hiệu tạp hóa. Không ít lần, tôi mơ hồ những thứ nắm giữ trong tay nhưng vẫn đinh ninh mình không cần thêm gì nữa, đó là sau khi nhận tiền từ máy ATM, tôi quay lưng đi không chút do dự, để mặc thẻ của mình vẫn còn nằm lại trên khe, lần ấy tôi suýt lại dây thêm phiền toái với ngân hàng nếu ai đó không kịp thời hỏi nhắc. Thêm vài chuyện kỳ quoặc nữa về chứng nhớ nhớ quên quên mà tôi không cho phép mình kể ra đây, một số tôi được bạn bè nhắc lại, số khác tôi quên sạch. Thật sự không ổn, tất cả.

Đã bao giờ bạn cầm trong tay một chiếc thẻ nạp tiền điện thoại nhưng do dự mãi vẫn không dám cào tróc lớp bạc mỏng phủ trên đó chưa? Tôi đã từng ngồi rất lâu chỉ để lo rằng nhỡ đâu đằng sau lớp nhũ màu xám đáng ngờ kia không phải là những con số được in giống như hàng triệu chiếc thẻ khác, thay vào đó là dòng chữ "huyền thoại" thường thấy trong các chương trình khuyến mãi: "Chúc bạn may mắn lần sau" thì sao? Và có đôi lần tôi nghĩ, biết đâu vào một ngày Chủ Nhật, đoạn đứng rút tiền mà ATM chỉ nhả ra một đầu mép giấy vệ sinh, mình cầm kéo mãi mớ giấy lộn trắng phau mềm oặt mà chẳng lấy được tiền thì sao? Một lúc nào đó người ta lại đi nhét đầy những cuộn giấy vệ sinh vào trong một chiếc máy rút tiền tự động và thay đổi thông tin trên những chiếc thẻ cào của thuê bao di động trả trước. Tôi bắt đầu lo bởi ai mà biết những sự nhầm lẫn ngu ngốc trên đời sẽ xảy ra lúc nào? Chính lúc đó tôi mới nhận ra rằng não mình đầy rẫy những hoang tưởng nồng nặc mùi tiền.

Tôi cẩn thận nhặt sạch vụn bánh mì rơi trên mặt bàn rồi mang chiếc cốc cổ cao đặt vào chậu rửa đoạn dùng xong bữa điểm tâm cuối cùng ở tuổi mười chín. Jazz vẫn rất êm trong đôi earphones nhỏ, Nat King Cole chưa bao giờ làm tôi thất vọng ngay từ những ca từ đầu tiên, tôi chải lại tóc đoạn hát nhẩm cùng ông ấy. Giờ đây, bố cục của tác phẩm biểu diễn sắp đặt đã hoàn toàn bị phá vỡ, điểm tụ xê dịch và các chi tiết vùng nền được lược bỏ đến tối giản, tôi thay một chiếc áo phông màu ấm, xếp sách mượn về từ tuần trước vào túi rồi leo lên xe bus đến thư viện, lúc ấy đã O7:45.

(*) "I don't know, it's stupid being 20," she said. "I'm just not ready. It feels weird. Like somebody's pushing me from behind." (Naoko - Norwegian Wood, Haruki Murakami)

O5.O1.2O13